Odpowiedzialność projektanta za błędy w projekcie to zagadnienie wielowątkowe, które reguluje kilka gałęzi prawa. W niniejszym artykule skupimy się na odpowiedzialności cywilnej projektanta za wady projektu budowlanego. Każdy projektant powinien mieć pełną świadomość swojej odpowiedzialności za ewentualne błędy w przygotowanych projektach budowlanych. Analiza dokumentacji projektowej często prowadzi do odkrycia istotnych błędów, które mogą znacząco wpłynąć na cały proces budowlany. Tworzenie projektu budowlanego, a następnie jego realizacja, to złożony proces, który wymaga zaangażowania wykwalifikowanych specjalistów. To właśnie oni kształtują podstawy dla całego przedsięwzięcia budowlanego. W związku z wykonywaniem zawodu projektanta, istnieje istotna odpowiedzialność, regulowana zarówno przez prawo cywilne, karne, wykroczeniowe.
Umowa z projektantem na wykonanie projektu budowlanego
Umowa zawierana z projektantem dotycząca wykonania projektu budowlanego jest klasyfikowana jako umowa o dzieło, która regulowana przez Kodeks cywilny. Kluczowym elementem tej umowy jest konkretny obowiązek projektanta, który zobowiązuje się do osiągnięcia określonego i indywidualnego rezultatu. Jest to tzw. umowa rezultatu. Dlatego jej wykonanie powinno kończyć się uzyskaniem projektu wolnego od wad. Oznacza to, że projekt musi być nie tylko kompletny, ale także zgodny z przepisami prawa oraz normami technicznymi. Właściwe wykonanie umowy z projektantem następuje dopiero wtedy, gdy projekt nie zawiera żadnych błędów.
Błędy projektowe – wezwanie do usunięcia wad projektu
Jeżeli projekt budowlany zawiera błędy, zamawiający ma prawo korzystać z roszczeń wynikających z rękojmi za wady rzeczy. Jeśli projekt zawiera błędy, to zamawiający może domagać się od projektanta ich usunięcia. W takim przypadku projektant ma obowiązek zlikwidować wadę w rozsądnym czasie, minimalizując niedogodności dla zamawiającego. Jeżeli projektant nie usunie wady, zamawiający może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy lub obniżyć wynagrodzenie za projekt.
Odstąpienie od umowy z projektantem na wykonane projektu budowlanego
Zamawiający może również odwrócić kolejność swoich działań i od razu złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy w przypadku istotnych wad. Jednak takie oświadczenie nie odniesie skutku, jeżeli projektant niezwłocznie usunie wadę bez nadmiernych niedogodności dla zamawiającego. Kluczowe jest, aby projektant zdawał sobie sprawę, że możliwość odstąpienia od umowy przez zamawiającego dotyczy tylko istotnych wad.
Odszkodowanie od projektanta za błędy projektowe
Jeśli zamawiający skorzysta z przysługujących mu uprawnień z powodu wady w projekcie, ma także prawo do żądania odszkodowania za straty, które poniósł w wyniku zawarcia umowy, nie wiedząc o istnieniu wady. Odszkodowanie w ramach rękojmi obejmuje straty związane z zawarciem umowy o wykonanie projektu, a nie dalsze straty czy utracone korzyści.
Odpowiedzialność projektanta za wady w robotach budowlanych
Jeśli wady w projekcie budowlanym są zgłaszane projektantowi przed rozpoczęciem prac budowlanych, jego obowiązki koncentrują się na poprawie lub uzupełnieniu projektu. Problemy zaczynają się w momencie, gdy błędy ujawnią się po rozpoczęciu robót budowlanych, co może prowadzić do konieczności przeprowadzenia kosztownych napraw, zmian technologii robót budowlanych lub innych rozwiązań, które wymagają znacznych nakładów finansowych. Dla projektantów takie sytuacje stanowią poważne wyzwanie.
Budowa wykonana na podstawie błędnego projektu budowlanego, a odpowiedzialność projektanta za błędy w projekcie
Jednakże, sama obecność błędów w projekcie nie oznacza, że odpowiedzialność za realizację robót budowlanych spoczywa wyłącznie na projektancie. Zrealizowanie inwestycji na podstawie wadliwego projektu może doprowadzić do powstania wadliwego obiektu, ale projektant nie zawsze jest jedynym podmiotem odpowiedzialnym za powstałą szkodę.
Ponad wszystko trzeba wiedzieć, że wykonawca robót budowlanych powinien informować inwestora o wszelkich przeszkodach w realizacji zleconych mu robót. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w dostarczonej dokumentacji, wykonawca powinien niezwłocznie zgłosić ten fakt inwestorowi. Dokumentacją tą jest przede wszystkim projekt budowlany przygotowany przez projektanta.
Odpowiedzialność projektanta i wykonawcy robót budowlanych
Nie oznacza to jednak, że wykonawca ma obowiązek każdorazowo weryfikować projekt w szczegółowy sposób, aby wykryć potencjalne wady. Wykonawca nie jest projektantem i nie musi dysponować taką specjalistyczną wiedzą. Odpowiedzialność wykonawcy za brak powiadomienia inwestora o wadach dotyczy przypadków, w których wady są oczywiste i mogą być dostrzegane przy zachowaniu należytej staranności, bez potrzeby przeprowadzania skomplikowanych analiz czy obliczeń.
Przedawnienie roszczeń przeciwko projektantowi za wady projektu
Umowa o wykonanie projektu jest umową o dzieło. Umowa ta regulowana jest przez przepisy Kodeksu cywilnego. Artykuł 646 tej ustawy stanowi o przedawnieniu roszczeń z umowy o dzieło. Roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła. Jeżeli jednak dzieło nie zostało oddane termin dwóch lat liczy się od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy dzieło miało być oddane.
Jest to przepis szczególny, który wyłącza zastosowanie do umowy o dzieło ogólnych przepisów o terminie przedawnienia. Niemniej, każdą sprawę należy analizować indywidualnie. Rekomendujemy dokładne sprecyzowanie i ustalenie:
- Za co chcemy pociągnąć do odpowiedzialności projektanta
- Z czego wynika szkoda i jaki ma ona charakter
- Jakie inne obowiązki ciążyły na projektancie
- Czy wykonawca przyczynił się do powstania szkody
Udzielenie odpowiedzi na powyższe pytania może pozwolić na przyjęcie ewentualnej innej podstawy prawnej odpowiedzialności projektanta za jego wadliwe działanie. Wiąże się z tym możliwość przyjęcia ewentualnych innych terminów przedawnienia roszczeń przeciwko projektantowi.
Podsumowanie odpowiedzialności projektanta za błędy projektowe
Odpowiedzialność projektanta oraz wykonawcy za błędy w projekcie budowlanym jest złożoną kwestią, która wymaga uwzględnienia wielu aspektów prawnych oraz technicznych. Właściwe zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i jakości realizowanych inwestycji budowlanych. Jako Kancelaria Prawa Budowlanego rekomendujemy skontaktowanie się z adwokatem w przypadku sporów dotyczących odpowiedzialności projektanta za błędy w projekcie.
0 komentarzy